Sənət adamları onlara yaradılan maneələrə etiraz edirlər

Onlar peşə fəaliyyətlərinə  çox ciddi maneələr yaradıldığını deyirlər. 

Bəyanat müəllifləri qeyd edirlər: 

"Biz, bir qrup kino adamları olaraq bu bəyanatımızla ictimaiyyətin və dövlətin mədəniyyət siyasətinə cavabdeh olan səlahiyyətli orqanların nəzərinə çatdırmaq istəyirik ki, peşə fəaliyyətimizi icra etməyimizə çox ciddi maneələr yaradılır. 

Hazırda biz azərbaycanlı kinematoqrafçılar, demək olar, kino istehsalatı tənəzzülə uğramış Azərbaycanda, asan olmayan şərtlərdə sənətə olan sevgimizlə filmlər istehsal edir, bürokratik və iqtisadi maneələri dəf etməyə çalışır, bütün çətinliklərə baxmayaraq, peşəmizlə məşğul olmağa çalışırıq.

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2006-cı il tarixli "Filmlərin Yayımı və Nümayişi qaydaları” Qərarına əsasən, hər bir filmi ölkəmizdəki kinozallarda, kinoteatrlarda göstərmək üçün mütləq şəkildə yayım vərəqəsi - lisenziya almaq məcburiyyətindəyik. 

Mədəniyyət Nazirliyi yayım vərəqəsini sözügedən qərara istinadən tələb etsə də, bunu qanuna zidd formada icra edir. Qanunda göstərilir ki, Azərbaycanda istehsal edilmiş və ölkə ərazisində nümayişi nəzərdə tutulan filmlərin müəlliflərinin və ya hüquqi sahiblərinin Mədəniyyət Nazirliyinə filmlərində "pornoqrafik, dini, milli, irqi düşmənçiliyə yönələn” kadrların olmadığı barədə məlumat verməsi kifayətdir. 

Qanuna əsasən, ancaq yaş kateqoriyası verilə bilər, senzura tətbiq edilə bilməz. Bütün bunlar sadə görünsə də, Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən "Ekspert şurası” yaradılıb və bu şura filmlərə yayım vərəqəsi vermək adı ilə ciddi nəzarət mexanizmi qurub, başqa sözlə, senzura tətbiq edir. Beləliklə, Mədəniyyət Nazirliyinin təsis etdiyi "Ekspert Şurası” tərəfindən filmlərə yayım hüququ verilməsi böyük bir maneəyə çevrilir.

Sözügedən "Ekspert Şurası”nın fəaliyyəti Nazirlər Kabinetinin 2006-cı il tarixli "Filmlərin Yayımı və Nümayişi Qaydaları” ilə bağlı qərarına ziddir. Bir kinematoqrafçının yaradıcı prosesinə hər hansısa "Ekspert Şurası”nın nəzarət etməsi absurddur. Nazirliyin belə qanundankənar fəaliyyətləri kino işçilərinin yaradıcı azadlığını əlindən alır.

Mədəniyyət Nazirliyi illərdir ki, "Kino haqqında” Qanunu kino adamları ilə məsləhətləşərək yeniləmək əvəzinə, artıq Azərbaycanda kino fəaliyyəti ilə məşğul olan insanlara "çəkiliş icazəsi” qaydası da tətbiq etməyə də başlayıb. 

Beynəlxalq praktikada "çəkiliş icazəsi”ni sadələşdirmiş şəkildə, bir portal vasitəsilə almaq mümkün olduğu halda ölkəmizdə buna da ciddi bürokratik maneələr yaradılır. Bir sözlə, Mədəniyyət Nazirliyi deyir ki, bu ölkədə heç kim onların nəzarəti və icazəsi olmadan heç bir film istehsal edə və ya istehsal edibsə, bu filmi tamaşaçılara təqdim edə bilməz.

Biz kino adamları olaraq çox güclü təzyiqə, senzuraya məruz qaldığımızı düşünürük. Ümumiyyətlə, artıq uzun müddətdir ki, kino sahəsində son dərəcə ciddi xaos hökm sürür, məmurlar tərəfindən az qala düşmən münasibəti sərgilənir, kinomuz sanki bilərəkdən inkişafa yox, geriyə sürüklənir.

  

Bu şərtlərdə kino mühitində heç bir yaradıcı və iqtisadi azadlıqdan söhbət gedə bilməz və fəaliyyət göstərməyimiz, demək olar ki, qeyri-mümkündür. Bu, sənətin və sənətçinin kinodan uzaqlaşmasına, yaradıcılığın tamamilə yox olmasına gətirib çıxaracaq. 

Belə davam edərsə, heç kim heç bir halda bizim ölkədə kinonun varlığına inanmayacaq və azərbaycanlı kinematoqrafçılar dünya kinematoqrafiyasından təcrid olunacaq. Biz bu bəyanatla bütün bunlara səssiz qalmadığımızı bildirir, həmçinin ictimaiyyəti mövcud vəziyyətə laqeyd qalmamağa səsləyirik.

Bu səbəbdən Mədəniyyət Nazirliyinin, Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət siyasəti ilə məşğul olan digər qurumların və cavabdeh məmurların bizim bəyanatımıza reaksiya verməsini istəyir, tələblərimizi sadalayırıq:

Azərbaycan Respublikasının qanunlarına zidd olan faktiki senzura və yaradılan bütün süni maneələr aradan qaldırılsın.

Filmlərin yayımında Nazirlər Kabinetinin hazırkı qərarı əsas götürülsün. Yayım vəsiqəsi sadələşdirilmiş formada və "Ekspert Şurası” olmadan, Nazirlər Kabinetinin qərarına əsasən verilsin.

Kino qanununun işləkliyinin təmini məqsədilə müzakirə mühiti formalaşdırılsın və bu qərarlar yerli kinematoqrafçılarla müzakirə edilərək həyata keçirilsin.

Hörmətlə:

İradə Bağırzadə - prodüser, ssenarist

Maria İbrahimova - prodüser, rejissor

Elvin Adıgözəl - rejissor

Türkan Hüseyn - rejissor

Asif Rüstəmov - rejissor

Aygün Aslanlı - kinotənqidçi

İntiqam Hacılı - prodüser, rejissor

İlqarə Tosova - aktrisa

Kamran Ağabalayev - aktyor

İsmayıl İman - ssenarist

Qorqud Cəfər - aktyor

Daniel Quliyev - rejissor

Natiq Hüsiyev - təsvir rejissoru

Nurlan Həsənli - rejissor

Cəlil Cavanşir - ssenarist

Eldar Aslanov - rejissor

Hacı Səfərov - kinotənqidçi

İmam Həsən - rejissor

İskra Tarrant - aktrisa

Zaur Muxtarov - rejissor

Elşən Əliyev - rejissor

Mirzalı Əlizadə - montajçı

Aliyə Dadaşova - kinotənqidçi

Mətləb Muxtarov - rejissor

Sitarə İbrahimbəyli - rejissor

Ələmdar Faiq - rejissor

Turan Yaqublu - rejissor

Teymur Hacıyev - rejissor

Vidadi Rüstəmov - prodüser

Türkan Zamanova - ssenarist

Vüsalə Ağayeva - aktrisa

Elman Əliyev - təsvir rejissoru

Təvəkkül Həsənov - rejissor